Metoda FED – bezinwazyjne leczenie skolioz, kifoz i lordoz
Wobec skomplikowanego i trudnego problemu leczenia skolioz, o czym świadczy chociażby fakt braku jednolitego sposobu postępowania w leczeniu tego schorzenia, metoda FED jak określa ją sam autor : „trójwymiarowe ustabilizowanie kręgosłupa przy jednoczesnym jego wydłużeniu i derotacji”, to nowatorskie, zyskujące coraz więcej zwolenników w Polsce, Europie i na całym świecie, spojrzenie na terapię skolioz . Twórcą metody jest profesor Santos Sastre Fernandez. Metoda FED: hiszp. Fijación, Elongación, Desrotación; ang. Fixation, Elongation, Derotation; pol. ustabilizowanie, wyciągniecie/wydłużenie, derotacja.
Metoda powstała w wyniku długoletnich prac naukowo-badawczych i obecnie opiera się na dużej liczbie skatalogowanych i potwierdzonych przypadkach klinicznych.
Metoda stanowi kompleksową propozycje trójpłaszczyznowej terapii bocznych skrzywień kręgosłupa (oraz (hiper) kifoz i lordoz) przewidując i określając pełne postępowanie terapeutyczne.
Sposób leczenia zaproponowany przez profesora Sastre jest oparty na zastosowaniu kinezyterapii instrumentalnej, aplikowanej za pomocą specjalnie opracowanego urządzenia FED, które pozwala siłom korekcyjnym oddziaływać na poziomie skrzywienia poprzez ustabilizowanie, rozciągnięcie i derotację kręgosłupa.
Metoda opiera się na teorii wzrostu, rozwoju, wzajemnym oddziaływaniu oraz właściwościach chrząstek: nasadowej (brzeżnej/epifitycznej) i neurocentralnej występujących w trzonach kręgów, potwierdzonej licznymi pracami badawczymi i doświadczeniami.
Metoda jest tym skuteczniejsza im wcześniej pacjent zostanie prawidłowo zdiagnozowany i poddany terapii. Generalnie pozytywnych efektów leczenia należy się spodziewać u osób z nieukończonym wzrostem kostnym. Metoda jest dobrze tolerowana przez pacjentów, pełnej terapii poddawane były nawet 6 letnie dzieci.
Po zajęciu miejsca w urządzeniu FED pacjent za pomocą specjalnej uprzęży podpinany jest do systemu wyciągowego w celu elongacji jak również odciążenia ( wokoło 80 %) kręgosłupa.. Następnie za pomocą stabilizatorów dokonuje się odpowiedniego ustawienia i ustabilizowania pacjenta. Siła korekcyjna aplikowana jest na szczyt łuku skrzywienia poprzez zdalnie sterowany siłownik. Wartości siły nacisku (siły korekcyjnej) którą można aplikować pacjentom wynosi od kilkunastu do nawet 100 kg. Efekt terapeutyczny uzależniony jest od wielkości przyłożonego obciążenia , przy czym dąży się do jak najszybszego uzyskania największych wartości dla danego pacjenta. Nacisk podawany jest w kilkunasto-, kilkudziesięciu- sekundowych setach po których następują okresy relaksu (zwolnienia nacisku). W czasie relaksu pacjent aktywnie utrzymuje pozycję, którą udało się uzyskać poprzez działanie siły korekcyjnej. Jeżeli mamy do czynienia ze skolioza dwu lub więcej łukową każdy łuk skrzywienia opracowujemy oddzielnie. Zwraca uwagę fakt dobrego tolerowania przez pacjentów nawet proporcjonalnie dużej siły nacisku. Terapia w urządzeniu trwa ok. 30 minut.
Przykłady ćwiczeń kinezyterapii analitycznej FED
Program metody FED realizowany jest w ramach turnusów terapeutycznych, podczas których pacjent przechodzi pełny cykl zabiegów z jednokrotnym a w określonych przypadkach nawet dwukrotnym w ciągu dnia, wykorzystaniem terapii w jednostce /urządzeniu FED. Turnus taki należy realizować możliwie jak najczęściej, minimum raz na pół roku lub w określonych przypadkach nawet raz na kwartał. W czasie pomiędzy turnusami kontynuujemy terapię w domu w oparciu o wyuczone schematy kinezyterapii analitycznej FED oraz dostępną kinezyterapię czy metody uzupełniające. Jeżeli jest to możliwe zaleca się jak najczęściej korzystanie z zabiegów ambulatoryjnych w urządzeniu FED.
Program terapii FED może być również realizowany w ramach zabiegów ambulatoryjnych przy czym najistotniejszymi elementami terapii jest jej systematyczność i częstotliwość. Stosujemy możliwie jak najwięcej zabiegów.
Zwraca uwagę fakt otwartości metody FED na inne sposoby oddziaływania leczniczego. Metoda już w swoich założeniach wprowadza do terapii bodźce fizykalne, pływanie, zaopatrzenie ortopedyczne. Dopuszcza stosowanie, jako uzupełnienie, innych metod takich jak Kinesiology Taping (KT) czy PNF.
Opis przypadku: Wyniki uzyskane u 12 – letniej pacjentki na przestrzeni 18 miesięcy. Program obejmował dwie sesje, z wykorzystaniem urządzenia FED, tygodniowo, oraz codzienne ćwiczenia wg kinezyterapii analitycznej FED.
12 year old girl PIS. FED treatment 2 sessions per week and physiotherapy at home. Evolution:
X-ray 06/2003 T11-L4 26º Cobb Risser 0 Raimondi L2 10º
X-ray 01/2004 T11-L4 19º Cobb Risser 1,5 Raimondi 8º
X-ray 11/2004 T11-L4 15º Cobb Risser 2,5 Raimondi 3º
